In steeds meer functies wordt van je verwacht dat je jezelf en je werk goed kunt managen. Niet iedereen is daar van nature even goed in. Daarom is het goed om te weten dat je de eigenschappen die nodig zijn om een leider te zijn, kunt ontwikkelen. Iemand die een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de literatuur over dit onderwerp, is Stephen Covey. Hij heeft meerdere boeken geschreven over leiderschap en deze zijn door miljoenen mensen over de hele wereld gelezen. Wil je een goede manager worden? Dan is dit een goed beginpunt.
Een manager worden
Om een goede leider te worden, moet je weten hoe mensen in bepaalde situaties reageren. Het is de kunst zodanig met mensen om te gaan, dat ze doen wat jij wilt. Gedraag jij je op de juiste manier, dan reageren de mensen zoals jij dat wilt. Op deze manier kun je probleemloos samenwerken en tot de beste resultaten komen. De vraag is alleen: hoe bereik je dat?
Universele principes
Stephen Covey ging uit van drie constanten in het leven: verandering, keuze en principes. Bijna alles wat je niet bevalt, kun je veranderen. Is het niet de situatie die je kunt aanpassen, dan is het wel je houding ten opzichte van die situatie.
Hoe jij reageert op dingen, is een keuze. Als iemand iets onaardigs tegen je zegt, kun je boos worden of je rot voelen. Je kunt echter ook bij jezelf denken dat de persoon die het zegt, niet weet waar hij het over heeft of zijn eigen tekortkomingen op jou afreageert.
Principes geven je houvast. Als je weet wat je belangrijk vindt in het leven, weet je ook hoe je op dingen moet reageren. Om iets wat voor jou niet van belang is, hoef je niet boos te worden. Om jezelf te ontwikkelen tot een goede manager, moet je deze drie constanten in je achterhoofd houden. In elke situatie kun je op verschillende manieren reageren. Aan jou de taak om de beste reactie te kiezen.
Begin bij jezelf
Als je wilt dat er iets verandert in je situatie, moet je eerst eens naar jezelf gaan kijken. Doe jij alles op de meest effectieve manier? Maak je je niet druk om zaken waar je geen invloed op hebt? Voordat je je omgeving de schuld geeft van alles wat misgaat, moet je eerst gaan kijken wat je zelf kunt veranderen.
Wees proactief
Als je je ervan bewust bent dat je zelf kunt kiezen hoe je op situaties reageert, zal je minder afhankelijk zijn van je omstandigheden. Probeer steeds te bepalen of je invloed hebt op een bepaalde situatie. Als dat niet het geval is, moet je er geen tijd aan verspillen. Heb je wel invloed, probeer dan te bedenken hoe je het op kan lossen.
Begin met het einde voor ogen
Als je niet weet waar je heen wilt, is het moeilijk de juiste route te bepalen. Daarom moet je eerst eens nadenken over wat je eigenlijk wilt bereiken met je leven. Een bekende oefening is om jezelf voor te stellen dat je op je eigen begrafenis bent. Wat wil je dat mensen over je zeggen? Hoe wil je dat ze zich jou herinneren? Als je dit weet, kun je daar naar toe werken.
Het is goed om voor jezelf op te schrijven wat je belangrijk vindt in het leven. Wat zijn jouw principes, wat wil je doen in het leven? Als je dit opgeschreven hebt, kun je het af en toe teruglezen en overdenken of je je leven nog leidt volgens je eigen waarden. Je kunt bijvoorbeeld opschrijven dat je elke week of maand iets nieuws wilt leren of dat je aan liefdadigheid doet. Zorg wel dat je concreet opschrijft wat je dan daadwerkelijk gaat doen. Op die manier kun je later jezelf gemakkelijk controleren.
Begin bij het begin
Als je eenmaal weet waar je wilt eindigen, wordt het tijd om te beginnen. Misschien merk je dan dat je te weinig tijd hebt om te doen wat je echt belangrijk vindt. Er is altijd wel iets wat nog even moet gebeuren, voordat je goed kunt gaan zitten voor je eigen ontwikkeling. Dan is het een goed idee je activiteiten onder te brengen in het schema van de Amerikaanse president Eisenhower.
Eisenhower maakte onderscheid naar urgente en belangrijke zaken. Urgente zaken zijn de dingen die snel moeten gebeuren, belangrijke zaken zijn dingen die nodig zijn voor het behalen van je doelstellingen. Vaak zorgen de urgente zaken dat je niet aan de belangrijke zaken toekomt, terwijl de urgente zaken misschien veel minder bijdragen aan je uiteindelijke doel. Het schema van Eisenhower ziet er als volgt uit:
| Dringend | Niet dringend | |
| Belangrijk | I Dringend en belangrijk | II Niet dringend, wel belangrijk |
| Niet belangrijk | III Dringend, maar niet belangrijk | IV Niet dringend en niet belangrijk |
Werkzaamheden in kwadrant I zorgen ervoor dat je continu aan het rennen bent om al die belangrijke en urgente taken op tijd klaar te krijgen. Als je hier te druk mee bezig bent, blijven de andere belangrijke, maar minder urgente, taken liggen. Als die taken urgent zijn geworden, moet je ze alsnog snel uitvoeren.
Taken uit het derde kwadrant zijn urgent maar niet belangrijk. Hier zou je eigenlijk niet te veel tijd aan moeten besteden. De taken dragen immers niet bij aan het bereiken van je einddoel. Het vierde kwadrant moet je helemaal zien te vermijden: deze taken zijn niet belangrijk en niet urgent. Hoewel het wel prettig is om tussendoor even te ontspannen door op internet te surfen of gewoon naar buiten te kijken.
In het ideale geval werk je altijd in kwadrant II. Je bent dan bezig met belangrijke zaken die nog geen haast hebben. Als je in dit kwadrant zit, kun je werken aan wat er echt toe doet om je doelen te behalen, zonder in de stress te schieten.
Een goede oefening is om te proberen alles wat je vandaag gedaan hebt, in te delen in de kwadranten. Hoeveel tijd bracht je door in de kwadranten III en IV? Probeer deze tijd zoveel mogelijk te verminderen door de minst belangrijke dingen gewoon niet te doen. De kans is groot dat het niemand opvalt.
Je omgeving managen
Pas als je eerst goed naar jezelf hebt gekeken, kun je verder gaan met je omgeving. Wat kun jij doen om te zorgen dat anderen doen wat het beste is? Domweg anderen zeggen wat ze moeten doen, zal niet helpen. Net als jij hebben je collega’s ook hun eigen mening en willen ze hun werk doen zoals zij dat goed vinden.
Denk in termen van winnen/winnen
Als iemand jou voorstelt een euromunt van jou te ruilen tegen een munt van vijftig cent van hem, dan ga je daar niet mee akkoord. Je sluit alleen zo’n deal als je er beter van wordt. Andersom zou je het wel doen, maar dan zou de ander niet instemmen. Dit is een voorbeeld van winnen/verliezen. Als de verliezende partij zich om een of andere reden gedwongen voelt akkoord te gaan, dan is de winnaar even gelukkig. Op de langere termijn blijft dit echter niet werken, omdat de verliezende partij er alles aan zal doen niet meer in deze situatie te komen.
Wat jullie wel kunnen doen, is samen naar de winkel gaan en daar korting bedingen als je bijvoorbeeld twee televisies koopt. De verkoper is blij want die heeft twee tv’s tegelijk verkocht. Jullie zijn blij want jullie hebben allebei een mooie besparing gerealiseerd. Dit is een voorbeeld van winnen/winnen: alle partijen hebben voordeel van de situatie. Het streven naar winnen/winnen-situaties levert op de lange termijn de meeste voordelen op.
Probeer eerst te begrijpen, dan begrepen te worden
Je zult het ongetwijfeld wel eens meemaken dat je het helemaal niet eens bent met wat je baas wil. Dan kun je natuurlijk tegen hem in gaan en hem duidelijk maken dat jouw idee veel beter is. Vervolgens gaat je baas tegen jou in, want hij wil dat jij zijn plan uitvoert zoals hij het bedacht heeft. Dan begrijp jij echter niet waarom je doet wat je doet.
Je kunt het ook anders aanpakken. Vraag je baas eens uit te leggen wat hij precies bedoelt en hoe hij daarop is gekomen. Vaak vinden mensen het prettig als er naar hen geluisterd wordt. Bovendien wordt het werkelijke probleem zo duidelijk. Het kan dan zomaar voorkomen dat de beste oplossing een heel andere is dan jij aanvankelijk dacht.
Werk synergetisch
Het geheel is meer dan de som der delen. Dit wordt in één woord samengevat met de term synergie. Als je samenwerkt met je collega’s, elkaar eerlijk en vrijuit je wensen en ideeën vertelt, kunnen jullie samen meer bereiken dan ieder voor zich.
Tenslotte
Onderhoud je goede eigenschappen
Als je flink aan je goede eigenschappen hebt gewerkt en je bent een goede manager geworden, dan ben je nog niet klaar. Voor je het weet val je weer terug in je oude gewoonten. Neem daarom de tijd om regelmatig stil te staan bij je eigen ontwikkeling. Houd je je nog aan je eigen principes? Werk je voornamelijk aan taken die ertoe doen? Doe je wat in het belang is van alle partijen? Als je deze vragen niet bevestigend kunt beantwoorden, wordt het tijd wat meer in je ontwikkeling te investeren.
Natuurlijk is dit maar een korte introductie van de zeven eigenschappen. Als je hierdoor geïnspireerd bent geraakt, raad ik je aan het boek van Stephen Covey te lezen:
Alle artikelen in deze categorie:
- Beter omgaan met je zwakke punten
- Een goede manager worden? Hoe dan?
- Flexwerkplekken voor zzp’ers
- Hoe weet je wat je sterke punten zijn?
- Je sterke punten: waarom zijn deze zo belangrijk?
- Mooie teksten nodig? Huur een tekstschrijver in!
- Onpraktische principes in het bedrijfsleven
- Slagen voor je examen: zo doe je dat
- Textbroker: geld verdienen met schrijven
- Werken in een kantoortuin: goed voor de productiviteit?
- Zeven tips om je studie met je werk te combineren