Slagen voor je examen: zo doe je dat

Of het nu het eindexamen van de middelbare school is, een tussentijdse toets of een tentamen van een vervolgopleiding, eigenlijk wil je altijd het liefst gewoon meteen slagen voor dat examen. Het is zonde van je tijd om eerst hard te studeren, te zakken en dan weer opnieuw te moeten beginnen. Bovendien blijft de leerstof op die manier na het examen niet lang hangen. Gelukkig is studeren iets wat je kunt leren. Met deze tips maak je de kans om in één keer te slagen, een stuk groter.

Om te slagen voor je examen moet je op tijd beginnen

Misschien denk je dat je nog alle tijd hebt om te leren voor het examen. Bedenk dan nu alvast dat die tijd om is voor je het doorhebt. Begin nu vast met studeren, dan kun je niet alleen tussendoor voldoende rust nemen, maar ook de stof regelmatig herhalen. Uren achterelkaar stampen is niet de beste manier om iets te leren. Zo hebben je hersenen geen tijd om de stof te verwerken. Beter is het om steeds na een uur pauze te nemen zodat je je concentratie weer op peil kunt brengen. Een nachtje slapen is helemaal goed om dingen beter te onthouden. Je hersenen verwerken ’s nachts wat je overdag hebt geleerd. Door de stof de volgende dag te herhalen, blijft het nog beter hangen.

Maak een planning

De stof voor een examen lijkt vaak een onoverzichtelijk grote hoeveelheid. Om te kunnen slagen, moet je dat echt allemaal kennen. Bedenk echter dat je, als het goed is, alles al eens eerder hebt gezien. Neem voor je aan het echte studeren begint, de inhoudsopgave door van de te bestuderen stof en maak voor jezelf een planning. Probeer deze te maken volgens de SMART-methode:

  • Specifiek: schrijf concreet op wat je op welke dag gaat doen. Dus noteer vakken, de te bestuderen hoofdstuknummers, bladzijdenummers en onderwerpen.
  • Meetbaar: bepaal van tevoren wat je aan het einde van elke dag moet weten en hoe je dat gaat toetsen. Dit kun je bijvoorbeeld doen door jezelf te overhoren of door iemand anders te vragen je te overhoren.
  • Acceptabel: dit onderdeel van de SMART-methode is wat minder van toepassing voor een studieschema. Acceptabel staat voor de vraag of er draagvlak is voor het plan. Dit betekent dat je het er mee eens moet zijn dat je de onderdelen van je planning moet uitvoeren.
  • Realistisch: maak je planning zodanig dat hij haalbaar is. Weet je van tevoren dat je op een bepaalde dag weinig tijd hebt, plan dan minder in. Houd ook ruimte open om werk in te kunnen halen als een eerdere dag tegenviel. Je kunt bijvoorbeeld ziek worden of een deel van de stof kost meer tijd dan je verwachtte.
  • Tijdgebonden: stel een startdatum en een einddatum vast. De startdatum zal waarschijnlijk meteen vandaag of morgen zijn en de einddatum de dag voor het examen, of nog iets eerder. Werk ook met korte-termijndoelen: bepaal op welke datum je welk hoofdstuk volledig moet kennen.

Gebruik je fantasie

Leerstof onthoud je beter als je je er een voorstelling bij kunt maken. Kale tekst leeft niet. Probeer er een verhaal omheen te verzinnen of de feiten te koppelen aan dingen die je al wist. Probeer ook zoveel mogelijk alles wat je leert, te begrijpen. Dingen die je begrijpt, blijven beter hangen.

Overhoren

Door steeds weer dezelfde tekst te lezen, zal je uiteindelijk wel een groot deel onthouden. Efficiënter is het echter om actief met de stof bezig te zijn. Stel jezelf vragen over de leerstof en probeer vervolgens die vragen ook te beantwoorden. Maak een samenvatting van de stof en probeer daarbij zoveel mogelijk je eigen woorden te gebruiken. Wat je zeker ook moet doen, is oefenen door oude examens te maken. Dit werkt vooral goed als je ook de antwoorden bij de vragen hebt, zodat je (achteraf!) kunt controleren of je het hebt begrepen. Heb je wat meer hulp van buitenaf nodig, vraag dan je ouders of een studiegenoot om je te overhoren. Probeer aan deze persoon de lesstof in je eigen woorden uit te leggen en laat hem of haar vragen stellen.

Slaap voldoende

Nachtenlang doorstuderen klinkt misschien als een methode om veel te leren, omdat je er dan veel tijd in steekt. In werkelijkheid kun je beter zorgen voor voldoende slaap. Als je na het studeren gaat slapen, verwerken je hersenen de lesstof en zal je je er meer van herinneren dan wanneer je vlak voor het examen nog zit te studeren. Bovendien zorgt voldoende slaap ervoor dat je je beter kunt concentreren.

Concentratie

Een goede concentratie bereik je niet alleen door voldoende te slapen, maar ook door te zorgen dat je zo weinig mogelijk afleiding hebt. Ruim voor het studeren je bureau op, zet je telefoon uit en leg hem uit het zicht. Over de vraag of muziek tijdens het studeren slecht is voor je prestaties of niet, zijn de meningen verdeeld. Het lijkt wel zo te zijn dat als je ervoor kiest muziek op te zetten, je op de volgende punten moet letten:

  • Zet muziek op zonder tekst of met tekst in een taal die je niet verstaat. Dit voorkomt afleiding doordat je naar de tekst gaat luisteren.
  • Zorg dat je niet bij de radio kan. De neiging om steeds een andere zender of andere nummers op te zetten, zorgt voor te veel afleiding.
  • Als je muziek op je computer of telefoon draait, maak dan van tevoren een playlist met nummers waarvan je uit ervaring weet dat je er goed op kunt studeren.
  • Zet de muziek niet te hard. Het is bedoeld als achtergrondmuziek, jouw eigen gedachten zorgen al voor het voorgrondlawaai.

Voeding

Je hersenen hebben veel energie nodig. Begin daarom de dag met een goed ontbijt. Uit onderzoek is gebleken dat mensen die ontbijten beter scoren op tests dan mensen die niet ontbijten. Het verschil is niet groot, maar kan precies het verschil zijn tussen een voldoende of een onvoldoende.

Omdat je hersenen voor 60% uit vet bestaan, kunnen ze vette voeding prima gebruiken. Grijp nu niet meteen naar de chips. Je hersenen worden gelukkiger van de gezondere varianten, zoals vette vis (haring, makreel, sardines, zalm) en noten. Zorg daarnaast voor voldoende vocht. Bij voorkeur in de vorm van water of een andere suikervrije drank. Suiker zorgt voor schommelingen in je bloedsuikerspiegel, wat niet bevorderlijk is voor je concentratievermogen.

Sport en ontspanning

Door te sporten gaat je hart het bloed sneller door je lichaam pompen. Je hersenen krijgen hierdoor meer bloed en dus meer zuurstof. Hierdoor kun je je weer beter concentreren. Als je na een tijdje flink studeren dus even een dipje hebt, moet je niet op de bank voor de tv gaan hangen, maar je hardloopschoenen aantrekken en een rondje gaan rennen.

Slagen: je kunt het!

Op de juiste manier studeren voor je examen is belangrijk, maar minstens zo belangrijk is de juiste instelling. Zeg tegen jezelf dat je het kunt. Als je onzeker bent en je jezelf gaat wijsmaken dat het examen een mislukking wordt, dan is de kans groter dat het dat ook daadwerkelijk wordt. Probeer realistisch te zijn: heb je eerder examens gedaan? En ben je daar voor geslaagd? Als je toen niet bent geslaagd, heb je dan nu beter je best gedaan? Als het antwoord op die laatste vraag ‘ja’ is, dan gaat het nu zeker lukken!


Alle artikelen in deze categorie:


Bronnen:
Psychologie Magazine, jaargang 33, april 2014, artikel ‘Zo haal je je eindexamen in één keer’
http://www.carrieretijger.nl/functioneren/management/leidinggeven/doelen-stellen/smart
http://study-up.nl/muziek-tijdens-het-studeren/
https://www.ahealthylife.nl/eet-jezelf-slim-supervoeding-voor-je-hersenen/